Frauderen in het verzekeringsrecht

Aansprakelijkheid voor val in bouwmarkt

In dit artikel wordt het arrest van het Gerechtshof Den Haag van 6 september 2022 nader toegelicht. Het arrest gaat over een klant die in 2018 in een bouwmarkt ten val is gekomen en hierdoor letsel heeft opgelopen. 

Feiten
Een onbekend gebleven klant heeft voor het afrekenen bij de kassa meerdere elektrabuizen van 4 meter lang op de grond gelegd. Vervolgens liep een andere klant (het slachtoffer) met een zak vissenvoer van 5 tot 10 kilo in zijn armen naar de kassa toe. Toen hij de kassa naderde, is hij op de elektrabuizen gaan staan en is hij gevallen op zijn rechterheup en rechterarm. Hij heeft de elektrabuizen niet gezien. Hij stelt hiervoor de bouwmarkt aansprakelijk.

Aansprakelijkheid bouwmarkt
De klant stelt dat de bouwmarkt onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld door een gevaarlijke situatie te laten voortbestaan. Of sprake is geweest van gevaarzetting door de bouwmarkt, wordt beoordeeld aan de hand van de Kelderluik-criteria:

– Hoe waarschijnlijk was het dat de klant onvoldoende oplettend en onvoorzichtig zou handelen?;
– Hoe groot was de kans dat hierdoor een ongeval zou ontstaan?;
– Hoe ernstig konden de gevolgen van een dergelijk ongeval zijn geweest?;

– Hoe bezwaarlijk was het voor de bouwmarkt om veiligheidsmaatregelen te nemen om dit ongeval te voorkomen?

Vonnis rechtbank & hoger beroep
In eerste instantie heeft de rechtbank bepaald dat de bouwmarkt aansprakelijk is voor de geleden schade van het slachtoffer. Wel heeft de rechtbank bepaald dat de schade van het slachtoffer voor 75% moet worden vergoed vanwege 25% eigen schuld. Door de bouwmarkt wordt namelijk het verweer gevoerd dat het ongeval mede te wijten is aan de gedragingen van de klant zelf. Dit verweer heeft tot gevolg dat niet alle schade door de bouwmarkt moet worden vergoed bij aansprakelijkheid, maar een gedeelte voor eigen rekening van het slachtoffer blijft.

De bouwmarkt gaat tegen dit vonnis in hoger beroep. De bouwmarkt is van mening dat de aansprakelijkheid moet worden afgewezen. Ook wordt aangevoerd dat de schade voor een groter gedeelte voor eigen rekening van het slachtoffer moet komen. 

Verweer bouwmarkt
De bouwmarkt voert aan dat het voor haar medewerkers niet te voorzien was dat klanten niet (minimaal) kijken waar zij lopen. Dit was volgens de bouwmarkt geen omstandigheid waarmee zij rekening had moeten houden. Daarnaast was volgens de bouwmarkt geen sprake van een gevaarlijke situatie. Het was rustig bij de kassa en het slachtoffer heeft er bewust voor gekozen om naar de kassa te lopen waar de klant de elektrabuizen had neergelegd. Verder wordt opgemerkt dat de klant de buizen had kunnen zien, aangezien de kleur van de buizen donkerder was dan de vloer. 

Het Gerechtshof gaat niet in dit verweer mee. Zij geeft aan dat dit juist een situatie is voor klanten waarin zij zich moeten oriënteren en bijvoorbeeld een kassa moeten kiezen. Het is voor de bouwmarkt wel te voorzien dat klanten in deze situaties even niet goed kijken waar zij lopen. De aandacht van klanten wordt namelijk getrokken door de schappen van de winkel en eventuele aanbiedingen in de schappen van de kassa. Daarnaast hadden de buizen volgens het Gerechtshof geen opvallende felle kleur. Het was te voorzien dat klanten de buizen over het hoofd zouden kunnen zien als zij op de grond liggen. Door de ronde vorm van de buizen konden de buizen wegrollen als er een klant op zou stappen en hierdoor zijn evenwicht zou verliezen. De kans op een ongeval met letsel was daarom groot.

De bouwmarkt voert aan dat van haar medewerkers niet mocht worden verwacht dat zij in moesten grijpen. De situatie was volgens hen niet gevaarlijk en zou slechts kort duren. Het is volgens de bouwmarkt onmogelijk om voor elk denkbare situatie instructies te geven aan medewerkers. De bouwmarkt heeft wel algemene instructies over veiligheid gegeven en hanteert huisregels die bijvoorbeeld het gebruik van een winkelwagen verplicht stellen. 

Het Gerechtshof benadrukt dat het inderdaad zo is dat de werknemers niet voor iedere denkbare situatie instructies hoeven te krijgen. De situatie waar hier sprake van was, was volgens het Gerechtshof wel degelijk gevaarlijk en de medewerkers hadden de situatie eenvoudig kunnen beëindigen. Twee werknemers zagen de buizen enkele minuten op de grond liggen. De bouwmarkt had meer kunnen doen om de situatie te voorkomen. Het Gerechtshof verwijst hierbij naar de huisregels die de bouwmarkt had opgesteld. Zij had haar klanten erop kunnen wijzen een winkelkar te gebruiken, kunnen verzoeken de artikelen op de kassaband te leggen of kunnen waarschuwen om geen voorwerpen op de vloer neer te leggen. Het lag op de weg van de bouwmarkt om actief te handhaven op deze regels. De maatregelen waren eenvoudig en weinig bezwaarlijk. Het Gerechtshof komt tevens tot oordeel dat de bouwmarkt aansprakelijk is voor de val en de daardoor ontstane schade. 

Eigen schuld
Ook het Gerechtshof neemt eigen schuld van de klant aan. De klant was onvoldoende oplettend geweest door de grote zak vissenvoer in zijn armen te dragen tijdens het naderen van de kassa. Dit heeft eraan bijgedragen dat de buizen niet zijn gezien. Er had gebruik kunnen worden gemaakt van de winkelkar. Volgens het Gerechtshof is het ongeval uiteindelijk ontstaan doordat de elektrabuizen op de grond zijn gelegd en de bouwmarkt hier niet voldoende tegen heeft opgetreden. Daarom komt ook het Gerechtshof tot het oordeel dat slechts sprake is van 25% eigen schuld en de bouwmarkt alsnog 75% van de schade dient te vergoeden.

Artikel 186 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bepaalt dat in gevallen waarin bij wet het bewijs door getuigen is toegelaten, op verzoek van een belanghebbende onverwijld (= zonder uitstel) een voorlopig getuigenverhoor kan worden bevolen. Doel van het voorlopig getuigenverhoor Procederen kost niet alleen veel geld, maar vaak ook veel tijd. Soms is het voorafgaand aan […]

Uit recent onderzoek van VeiligheidNL (kenniscentrum voor letselpreventie) bleek dat artsen op de spoedeisende hulp een toename zien van het aantal verkeersongevallen met een fatbike. Verder viel op dat het aandeel van de leeftijdscategorie 10-14 jarigen steeds groeit. Het onderzoek werd wijd verspreid door de (sociale) media, met een oproep tot het verbeteren van de […]